Kapitalizmin doğayı metalaştırma ve talan etme politikaları, Karadeniz’in yeşil vadilerinde bir kez daha kendini gösteriyor. Ordu, Giresun ve Samsun’da taş ocakları açılması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından “ÇED gerekli değil” kararları verildi. Bu kararlar, doğal varlıkların sermaye lehine nasıl feda edildiğinin açık bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.
Ordu’da Yeniden Başlatılan ÇED Süreci
Ordu’nun Kumru ilçesinde, Karaağaç, Kadıncık ve Esence mahalleleri sınırları içerisinde 23,35 hektarlık bir alanda kalker ocağı açılması planlanıyor. Ordu Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen bu proje için 4 Şubat’ta halk toplantısı yapılması kararlaştırıldı. Ancak, daha önce “ÇED gerekli değil” kararı verilen bu proje, yurttaşların açtığı dava sonucunda Ordu İdare Mahkemesi tarafından durdurulmuştu. 28 Ağustos 2024’te verilen yürütmeyi durdurma kararına rağmen, projenin yeniden gündeme getirilmesi, kapitalizmin doğa üzerindeki tahakkümünü bir kez daha gözler önüne seriyor.
Proje alanı, Ordu-Trabzon-Rize-Giresun-Gümüşhane-Artvin İlleri 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’na göre “Orman Alanı”, “Tarım Arazisi” ve “Bölgeye Özel Ürün Alanı” (bağcılık, çay, fındık gibi) olarak belirlenmiş durumda. Ayrıca, proje sahası ve yakın çevresinde, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından koruma altına alınan 6 sürüngen türü bulunuyor. Bu türlerin yaşam alanlarının yok edilmesi, biyolojik çeşitliliğe geri dönüşü olmayan zararlar verecek.
Samsun’da Ormanlık Alana Taş Ocağı
Samsun’un Ladik ilçesi, Ayvalı Mahallesi’nde ise Yaylacılar Nakliyat Ticaret isimli şirket tarafından 4,9 hektarlık bir alanda kalker ocağı ve kırma eleme tesisi açılması planlanıyor. Bu proje için de “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Ocak alanı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne göre tescil dışı alan olarak görünürken, Tarım ve Orman Bakanlığı’na göre tamamı orman alanı olarak kayıtlarda yer alıyor. Ladik ilçe merkezine 7 kilometre, Ayvalısokağı Mahallesi’ne ise sadece 420 metre uzaklıkta bulunan bu proje, hem doğal ekosistemi hem de yerel halkın yaşamını tehdit ediyor.
Giresun’da Tarım Arazileri Tehlikede
Giresun’un Alucra ilçesi, Karabörk Köyü’nde ise Devlet Su İşleri (DSİ) 22. Bölge Müdürlüğü tarafından dolgu malzemesi çıkarmak amacıyla bir kil ocağı açılması planlanıyor. Bu proje için de “ÇED gerekli değil” kararı verildi. 19,25 hektarlık alanda açılacak olan ocaktan yıllık 500 bin ton dolgu malzemesi çıkarılması hedefleniyor. Ocak sahası, Ordu-Trabzon-Rize-Giresun-Gümüşhane-Artvin Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’na göre “Tarım Arazisi” olarak belirlenmiş durumda. En yakın yerleşim yeri olan Karabörk köyüne 1 kilometre, en yakın yapıya ise sadece 45 metre uzaklıkta bulunan bu proje, tarım arazilerini ve su kaynaklarını tehdit ediyor. Ayrıca, ocak sahasının 200 metre uzağından geçen Yeşilyurt Deresi’nin kirlenme riski de göz ardı ediliyor.
Kapitalizmin Doğa Tahribatına Karşı Mücadele
Karadeniz’in doğal güzellikleri ve biyolojik çeşitliliği, kapitalizmin kâr hırsı uğruna yok edilmek isteniyor. Taş ocakları, ormanlar, tarım arazileri ve su kaynakları üzerinde yaratacağı geri dönüşü olmayan tahribatla birlikte, yerel halkın yaşamını da derinden etkileyecek. Bu projeler, doğanın bir meta olarak görülüp talan edilmesinin bir örneği olarak karşımızda duruyor.
Doğanın ve yaşam alanlarının korunması için yerel halkın, çevre örgütlerinin ve tüm toplumun bu projelere karşı mücadele etmesi gerekiyor. Kapitalizmin doğa tahribatına karşı, ekolojik dengenin ve toplumsal yaşamın savunulması, bugün her zamankinden daha acil bir ihtiyaç haline gelmiştir.
